สาระความรู้

มีทฤษฎีที่ว่าด้วยการเล่นเเบบสั้นๆ เเต่เเสนง่ายดายอยู่ข้อหนึ่ง เรียกว่า "Free Play" ซึ่งเเปลได้ว่า "การเล่นอย่างเสรี" ซึ่งการเล่นอย่างเสรี ช่วยพัฒนาสมองได้ดีกว่าการเล่นที่มีจุดหมาย การเล่นอย่างเสรี ไม่ใช่ปล่อยให้เด็กเล่นตามสบาย หรือปราศจากการควบคุมหรือชี้เเนะ ซึ่งจริงๆเเล้ว

เพราะเด็กทุกคนมี "อัจฉริยภาพ" ที่ซุกซ่อนอยู่ ซึ่งหน้าที่ของพ่อแม่หรือครู คือการช่วยให้ความสามารถนั้นกระจ่างชัด เเละพัฒนาขึ้นอย่างสวยงาม เเล้วเราจะช่วยกันค้นหาความสามารถพิเศษที่ซ่อนในตัวเด็กอย่างไร การหานั้นไม่ยาก หากต้องหาด้วยใจจริง โดยตั้งใจสังเกตอย่างไม่มีอคติ

ผู้ปกครองมักเกิดความสับสนระหว่างไข้หวัดแดดกับไข้หวัด เพราะอาการค่อนข้างคล้ายคลึงกัน แต่ในความจริงแล้วไข้หวัดจะมีอาการคัดจมูก, มีน้ำมูก, เจ็บคอ, มีเสมหะร่วมด้วย ส่วนไข้หวัดแดดจะไม่ค่อยมีน้ำมูก หรือมีน้ำมูกใสๆ เพียงเล็กน้อย และไม่มีอาการเจ็บคอ แต่จะรู้สึกขมปาก, คอแห้ง, แสบคอ, อ่อนเพลียและอื่นๆ

ปัญหาโลกเเตกสำหรับบางบ้านขณะทานอาหาร ซึ่งผู้ปกครองบางครั้งไม่เข้าใจ เเต่แท้จริงแล้วสาเหตุที่ลูก “กินยาก” อาจมีต้นตอที่ลึกซึ้งมากกว่านั้น

เมื่ออายุเข้า 4 ปี เด็กจะเริ่มมีพัฒนาการในการวางนิ้วมือบนดินสอในทิศทางที่เเตกต่างกัน จนพัฒนาไปสู่การจับที่ดีขึ้น ซึ่งการจับดินสอที่มีประสิทธิภาพที่สุด เรียกว่า "การจับ 3 นิ้ว" หรือ (Tripod Grasp) การจับดินสอในลักษณะนี้ประกอบด้วย

การฝึกทักษะ EF-Executive Function (ทักษะการคิดเพื่อชีวิตที่สำเร็จ) เป็นสิ่งจำเป็นและสำคัญที่จะเป็นรากฐานกระบวนการคิด ตัดสินใจ และการกระทำที่มีส่วนช่วยให้ลูกน้อยในวันนี้เป็นคนที่ประสบความสำเร็จได้ในอนาคต ซึ่งทักษะ EF ไม่ได้มีติดตัวเรามา แต่เราทุกคนมีศักยภาพที่จะฝึกฝนให้เกิดทักษะ EF ได้ ซึ่งพ่อแม่สามารถ ช่วยฝึกฝนทักษะนี้ให้กับลูก

ความภาคภูมิใจในตนเอง หรือ (Self-Esteem) มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินชีวิตและนำไปสู่ความสำเร็จในอนาคตของลูก ทั้งการมีทัศนคติที่ดี, การนับถือตนเอง ที่สำคัญยังทำให้สามารถแก้ปัญหาเเละรับมือกับอุปสรรคต่างๆที่ผ่านเข้ามาในชีวิตได้อย่างมีความสุข

เราควรส่งเสริมกิจกรรมบางอย่างให้เด็กติด, หมกมุ่น เอาจริงเอาจังจนพัฒนาศักยภาพของเขาเพื่อให้เก่งพอตัว เก่งพอตัวไม่ได้หมายถึงเก่งกว่าใคร แต่เก่งพอที่จะลงแข่งในสนามเพื่อให้เขามีจุดมุ่งหมาย มีความมั่นใจในตันเอง เข้าสังคมได้ง่าย

เด็กแต่ละคนเกิดมาไม่เหมือนกันตั้งแต่แรก ส่วนที่ไม่เหมือนกันมีมากมายหลายอย่าง อย่างหนึ่งคือสิ่งที่เรียกว่า พื้นฐานทางอารมณ์ (temperament) พื้นฐานทางอารมณ์นี้ทำให้เด็กเกิดมามี 2 พวก พวกหนึ่งเรียกว่าเด็กเลี้ยงง่าย คือ "easy child" อีกพวกหนึ่งเรียกว่าเด็กเลี้ยงยาก คือ "difficult child"

การวาดเล่นเป็นหนทางเเรกๆ ที่เราสามารถให้ลูกได้เเสดงความคิดสร้างสรรค์ออกมา เพราะนั่นเป็นการช่วยเรียบเรียงระบบความคิด ความรู้สึกเเละประสบการณ์ต่างๆของลูกที่เรียนรู้ได้ ซึ่งอาจเปรียบได้ว่า "การวาดเล่น" เป็นเหมือนช่องทางการเเสดงออก ถึงสิ่งที่บรรยายออกมาเป็นคำพูดไม่ได้

การที่จะให้เด็กมีความสามารถพิเศษซักอย่างในระดับที่ใช้การได้ ไม่ใช่เรื่องง่าย ข้อเเรกคือต้องใช้เงินมาก จะให้เด็กเป็นนักร้อง, นักดนตรี,นักกีฬา, นักวาดภาพ ต้องจ่ายค่าเล่าเรียนสูง ทั้งค่าเทอม, ค่าอุปกรณ์ที่ใช้ประกอบ ยิ่งหากต้องการให้ลูกพัฒนาขึ้น ก็ต้องยอมจ่ายสิ่งเหล่านี้ไปเรื่อยๆ ปัญหาที่ตามมาเมื่อผ่านจุดจุดนึง คุณพ่อคุณเเม่บางท่านจะถอย เเละเด็กจะไม่ได้อะไรเป็นชิ้นเป็นอัน

การที่เด็กทำผิด พ่อเเม่ควรดูเจตนาประกอบกับเหตุผลต่างๆรอบด้าน ก่อนตัดสินใจดุด่าว่ากล่าว หรือพูดคำตำหนิเพราะความเคยชิน พ่อเเม่ควรใช้วิธีที่เหมาะสมโดยชี้นำให้เห็นว่าสิ่งใดที่ทำนั้นผิด เเล้วควรเเก้ไขหรือทำอย่างไรจึงจะถูกต้องในสถานะการณ์นั้นๆ ซึ่งจะทำให้เด็กยอมรับเเละเข้าใจได้ง่าย

การให้รางวัลสำหรับลูก บางครอบครัวมองว่าเป็นการให้ที่สมเหตุสมผลเเล้ว เพราะลูกทำดี, อยู่ในโอกาสเเละเชื่อฟังคำสั่งสอน เเต่"การให้รางวัลที่เหมาะสม" ควรอย่าเกี่ยวพันคำสัญญากับของรางวัล เเต่ควรมุ่งเน้นการให้รางวัลด้านจิตใจเป็นหลักมากกว่า เช่น การยกย่องชมเชย, ให้กำลังใจ เพื่อทำให้เค้ารับรู้ถึงความสำเร็จเเละความสุขใจ ซึ่งมีบทบาทเเละความหมายที่สำคัญยิ่งกว่าการให้รางวัลด้วยวัตถุสิ่งของ

แนวคิดการเลี้ยงลูกด้วยวิธีทางบวก หรือ (Positive Parenting) โดย น.พ.สุรพงศ์ อำพันวงษ์การเลี้ยงลูกเชิงบวกเป็นแนวคิดที่พยายามทำความเข้าใจพัฒนาการตามวัยของเด็ก และเข้าใจธรรมชาติที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว

ในยุคดิจิตอลที่ทุกอย่างพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว การเลี้ยงดูเด็กยุคนี้ในแบบเดิมๆอาจไม่เท่าทันต่อสังคมดิจิตอลที่เขาต้องเจอ หรือในทางตรงกันข้าม การที่ผู้ปกครองเลือกใช้เทคโนโลยีเป็นตัวช่วยในการเลี้ยงลูก

การ "เล่นจ๊ะเอ๋" กับลูก แฝงความมหัศจรรย์ที่ช่วยให้สมองและพัฒนาการของเด็กในหลายด้านถูกกระตุ้นอย่างที่ผู้ใหญ่คาดไม่ถึง ทั้งพัฒนาการด้านการสื่อสารระหว่างกัน, ฝึกการจดจำข้อมูล โดยเด็กจะจำว่าผู้ปกครองชอบโผล่ทางไหน

หากจะตัดสินใจเลือกสีเทียนซักกล่อง สำหรับศิลปินตัวน้อยประจำบ้าน ผู้ปกครองหลายท่านอาจใช้ราคาเป็นเกณฑ์สำคัญในการตัดสินใจซื้อ ซึ่งอาจได้สีที่คุณภาพดี ระบายง่าย ให้สีสันที่สดใส เเต่อาจได้ของเเถมอย่างสิ่งเเปลกปลอม ที่ใครๆก็ไม่อยากได้ อย่าง สารเคมีที่มีพิษต่อร่างกายของเด็กๆ

อาการยี้ผักในเด็ก ถือเป็นปัญหาโลกเเตกสำหรับบางครอบครัวที่ลูกไม่ปลื้มกับการทานผัก ซึ่งอาจทำให้พวกเค้าได้รับสารอาหารไม่ครบ 5 หมู่ เเละติดนิสัยไม่ชอบทานผักไปจนโต วันนี้ Kombinery มี 5 เทคนิคง่ายๆ ที่อาจช่วยให้เด็กๆลองหันมาทานผักได้ครับ